Historia filozofii starożytnej

LITERATURA DO WYKŁADU KURSORYCZNEGO

  • W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, t. 1, Warszawa 1988.
  • G. Reale, Historia filozofii starożytnej, t. 1-5, tłum. I. Zieliński, Lublin 2002.
  • G. Reale, Myśl starożytna, tłum. I. Zieliński, Lublin 2003.
  • Fr. Copleston, Historia filozofii, t. 1-2, tłum. H. Bednarek, Warszawa 2008.
  • J. Legowicz, Zarys historii filozofii, Warszawa 1980.
  • I. Dąmbska, Zarys historii filozofii greckiej, Lublin 1993.
  • Cz. Bartnik, Historia filozofii, Lublin 2001.
  • W. Tyburski, Historia filozofii i etyki do współczesności, Toruń 2002.
  • T. Pawlikowski, Zarys dziejów filozofii, Warszawa 2003.

 TEZY EGZAMINACYJNE  (kierunek: teologia – rok I)

  • Zagadnienia  wstępne (rozróżnienia poszczególnych dziedzin nauki i ich wzajemne relacje: historia, historiografia, historia filozofii, historiozofia, filozofia przejście od pytania „jak” (hoti?) do pytania „dlaczego” (dia ti?)
  • Periodyzacja, definicja i nurty filozofii. (filozofia pogańska, chrześcijańska, laicka oraz starożytna, średniowieczna, nowożytna i współczesna)
  • Powstanie nazwy „filozofia” oraz podstawowe działy filozofii
  • Relacja filozofii jako nauki do historii filozofii
  • Poprzednicy filozofów – „Siedmiu mędrców”. Tak zwany „cud grecki”, czyli historyczne przejście od „mitu” do „logosu”). Czas powstawania pierwszych teo i kosmogonii
  • Tales z Miletu i początki filozofii. Problem i doniosłość „arche
  • Anaksymander i Anaksymenes – tzw. „philosophantes”, czyli jońscy filozofowie przyrody
  • Osoba i myśl Heraklita z Efezu. Szkoła Milezyjczyków
  • Ksenofanes i problem Boga
  • Szkoła Eleatów i myśl Parmenidesa z Elei (definicja bytu i prawa rządzące bytem)
  • Zenon z Elei i jego argumenty przeciwko ruchowi, poznaniu zmysłowemu i mnogości
  • Euklides i Szkoła Megarejska oraz antynomie Eubulidesa
  • Empedokles problem „arche”, etapy powstawania świata i teoria materii
  • Poglądy Anaksagorasa
  • Atomiści. Materializm, teoria poznania i poglądy etyczne Demokryta
  • Związek Pitagorejski – charakterystyka
  • Pitagoras – nowe rozumienie „arche” oraz problem dualizmu świata
  • Sofiści i poglądy Protagorasa. Teoria poznania, problem prawdy i prawa naturalnego
  • Sofistyczna teoria sztuki
  • Sokrates biografia, poglądy etyczne (teoria cnoty, intelektualizm etyczny) oraz logiczne (metodologia)
  • Cynicy oraz Cyrenaicy. Poglądy i przedstawiciele
  • Bio i bibliografia Platona
  • Platońska teoria idei. Problem bytu i rzeczywistości
  • Platońska teoria duszy jej funkcje oraz kwestia poznania rzeczywistości, rodzaje poznania oraz problem wiedzy
  • Bóg, człowiek i świat według Platona
  • Platońska charakterystyka miłości, dobra oraz sztuki
  • Platońska teoria państwa
  • Arystoteles – bio i bibliografia
  • Cechy i złożoność ludzkiego poznania u Arystotelesa. „Genetyczny empiryzm”
  • Złożenia z „formy i materii”, „aktu i możności”, „substancji i przypadłości” – jako podstawowe wymiary rzeczywistości u Arystotelesa
  • Arystotelesowska koncepcja duszy
  • Absolut i świat u Arystotelesa
  • Teoria dobra oraz charakterystyka i podział cnót u Arystotelesa
  • Człowiek i teoria państwa u Arystotelesa
  • Stoicyzm i poglądy stoików (Zenon z Kition, Chryzyp)
  • Epikurejczycy i Epikur
  • Pirron i jego poglądy. Nurt sceptycki
  • Antystenes z Aten i Cynicy
  • Arystyp z Cereny i szkoła Cyrenaików
  • Poglądy filozoficzne Filona z Aleksandrii. Przełomowość i synkretyzm
  • „Aleksandryjski schemat” metafizyki Filona
  • Emanacjonizm Plotyna. Problem natury oraz relacji Boga i świata
  • Gnoza i Gnostycyzm. Poglądy i przedstawiciele
  • Chrześcijański system Orygenesa. Bóg, Logos i świat. Problem apokatastazy

Do pobrania:
(pliki w formacie pdf)

  1. Literatura
  2. Tezy egzaminacyjne