Recenzje książki

Bóg pragnie, by wszyscy ludzie byli zbawieni [por. 1 Tm 2, 4]. W naszych czasach to zdanie św. Pawła zaczerpnięte z kart Nowego Testamentu powtarzane jest coraz częściej. Kłopot w tym, że nierzadko rozumie się je na sposób obniżający znaczenie poznania prawdy o Bogu, o świecie i o samym człowieku. Skoro nawet Bóg pragnie zbawienia wszystkich ludzi, to cóż może stanąć na przeszkodzie temu pragnieniu… Ostatecznie więc, wszystko jedno, w co kto wierzy, wszystko jedno, co uważa za prawdziwe, ważne jest tylko, czy swoim przekonaniom pozostaje wierny… I tak wszyscy będą zbawieni. Apostoł dokończył jednak swoje zdanie, wyraźnie odwołując się do jeszcze innego pragnienia Boga: „by wszyscy ludzie zostali zbawieni i doszli do poznania prawdy” [1 Tm 2, 4] (…).

Kolejny tom serii Principia Philosophiae Christianae jest tego przypomnieniem: chrześcijaństwo wierząc – szuka zrozumienia, a rozumiejąc – wchodzi w przestrzeń wiary jako zaufania. Dlatego – moim zdaniem – tym razem warto zacząć lekturę nowego tomu od jego części trzeciej – ostatniej, tej zatytułowanej Steiniana. Wtedy lepiej zrozumiemy niezwykły wachlarz refleksji rozpostarty przed Czytelnikiem przez kilkunastu autorów sięgających w swoich studiach do antyku, Średniowiecza lub do współczesności; do pytań stawianych przez największe umysły historii lub do tych dopiero niedawno zasygnalizowanych przez nowe konteksty życia – ale zawsze po tematy fundamentalnej wagi (…).

Zapewniam, że Czytelnik trzeciego już tomu Principia Philosophiae Christianae nie zawiedzie się: ukażą mu się bowiem interesujące i nierzadko nowe aspekty rozumnej ścieżki poznawania Rzeczywistości.

+ Bp prof. dr hab.  Andrzej Siemieniewski
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu

---

W 2019 roku na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu pojawiła się nowa monografia naukowa o nazwie Principia Philosophiae Christianae. Jej podmiotem wydawniczym jest Instytut Filozofii Chrześcijańskiej i Nauk Społecznych Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. Obserwatorzy życia uczelnianego zastanawiali się, czy jest to „coś” okazjonalnego, jednorazowego, czy też będzie to początek nowej edycji, tym razem o profilu wyraźnie filozoficznym. Czas pokazał, że nie był to jednorazowy „wystrzał”, ale rzeczywiście początek nowej, ciekawej serii wydawniczej. Oto w roku 2022 ukazał się już trzeci tom z tejże serii. Jest to znak, że we wrocławskiej  papieskiej uczelni zaistniało nowe wydawnictwo, które będzie prezentować wyniki prac badawczych w dziedzinie szeroko rozumianej filozofii chrześcijańskiej. Chwała więc jej dwóm redaktorom: Robertowi Goczałowi i Piotrowi Mrzygłodowi za determinację w kontynuacji tego dzieła.

Tom trzeci Principia Philosophiae Christianae, ukazujący się w 2022 r., zawiera nie tylko Przedmowę ks. bp. prof. Andrzeja Siemieniewskiego, ale także tekst Od Redakcji. Wreszcie redaktorzy wydawanej serii odsłonili swoje intencje, zamiary i nadzieje związane z podjętym dziełem. Jak piszą w swoim wstępnym tekście, celem tego przedsięwzięcia jest „mocne oparcie filozofii na jej klasycznych fundamentach oraz powrót w filozofowaniu do sprawdzonych metod i zadań, wśród których najdonioślejszym jest uporczywe poszukiwanie w dyskursie filozoficznym obiektywnej prawdy o rzeczywistości. Zadanie to jest tym pilniejsze, że od blisko pół wieku żyjemy w klimacie uprawiania tzw. myśli (filozofii) słabej, myśli, która programowo rezygnuje z poszukiwania prawdy ponadczasowej, a tym bardziej wiązania jej z bytem”.

Wydaje się, że pomysł jest bardzo dobry i na czasie. W dobie chaosu myślowego, w dobie relatywizmu i subiektywizmu powrót do filozofii klasycznej jest na pewno pomysłem trafionym. Oby tylko nie zabrakło redaktorom zapału i przekonania o słuszności obranej drogi.

Prezentowany tu trzeci tom Principia Philosophiae Christianae w części głównego bloku problemowego zawiera 11 tekstów filozoficznych, ułożonych w alfabetycznym kluczu autorskim. Są to teksty o szerokim obszarze tematycznym z zakresu: metafizyki, antropologii filozoficznej, etyki, historii filozofii, filozofii religii, a także filozofii społecznej i metafilozofii. Ich lektura wskazuje, że są one zróżnicowane nie tylko pod względem tematycznym, ale i merytorycznym. (…). Przyglądając się niniejszemu tomowi, trzeba zauważyć pewną nowość, którą jest końcowa część nazwana Steiniana. Są to trzy okolicznościowe teksty, poświęcone filozofii Edyty Stein – św. Teresy Benedykty od Krzyża (…).

Kończąc tę krótką prezentację, raz jeszcze wyrażam radość z promowania filozofii chrześcijańskiej w środowisku Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu i zachęcam do lektury tekstów kolejnego tomu Principia Philosophiae Christianae, które dla niektórych (niewprawionych) czytelników mogą być trudne ze względu na hermetyczny język, jednak z pewnością uczą nas głębszego myślenia.

+ Bp prof. dr hab.  Ignacy Dec
emerytowany profesor i rektor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu